De verschillende type waaiers

Een centrifugaalpomp verpompt vloeistoffen doormiddel van een roterende waaier in het pomphuis die wordt aangedreven door de motor van de pomp. Door de rotatie wordt de energie van de motor overgedragen op de vloeistof. Dit type pomp staat erom bekend dat zij diverse vloeistoffen efficiënt kunnen verpompen. 

De waaier bestaat uit meerdere schoepen die vanuit het midden van de waaier, het oog, naar de rand geplaatst zijn. Deze schoepen verplaatsen het water door middel van de centrifugaal krachten. Aan dit principe danken de pompen de naam ‘centrifugaalpomp’. Bij het bepalen van de juiste pomp dient er een keuze gemaakt te worden uit de verschillende waaiers.

Open kanaalwaaier

De open waaier bestaat uit schoepen die aan beide zijdes geheel open zijn. Doordat de schoepen niet gesteund worden door een bescherm vlak is dit type waaier meestal zwakker en worden ze meestal gebruikt in de kleinere pompen van mindere kwaliteit. Los van het feit dat dit type een beperkte hoeveelheid vaste delen aankan, is er een hogere NPSH vereist om zonder cavitatie, schade en/of rendementsverlies te werken.

Halfopen kanaalwaaier

De halfopen waaiers zijn voorzien van een vlak aan de achterkant waarmee de schoepen mechanisch versterkt worden, terwijl ze aan de andere zijde openblijven. Dit type waaier staat wat betreft efficiëntie en de benodigde NPSH tussen de open en gesloten waaiers in. Hierdoor zijn ze geschikt voor de middelgrote pompen en vloeistoffen met een kleine hoeveelheid vast stoffen. Bij halfopen waaiers is het van belang dat de speling tussen de schoepen en het pomphuis klein is omdat er anders slip en recirculatie op zal treden.

Gesloten kanaalwaaier

De gesloten waaier is zowel aan de voor- als aan de achterzijde gesloten waardoor deze maximaal versterkt is. Dit type waaier kan al ingezet worden bij een laag NPSH en levert een efficiëntere stroming in vergelijking met de vorige twee types. Het nadeel van de gesloten waaier is dat ze ingewikkelder en duurder zijn. Deze waaiers komen vooral voor bij grote pompen die schone vloeistoffen verpompen omdat de schoepen snel verstopt kunnen raken. Een uitzondering hierop zijn bijvoorbeeld de pompen die in de baggerwereld gebruikt worden, deze pompen zijn zo groot dat de schoepen haast niet verstopt raken.

Vortex waaier

De vortexwaaiers is in tegenstelling tot de hiervoor besproken waaiers geen kanaalwaaier. Deze waaiers lijken qua uiterlijk op de halfopen kanaalwaaiers maar zijn ruimer in het spiraalvormige deel van de waaier en de werking is anders.

Het ontwerp van de vortex waaier is zeer geschikt voor het verpompen van vuile vloeistoffen met vaste- en vezelige delen. Dit komt omdat er een vacuüm/draaikolk gecreëerd wordt dat de vaste stoffen weghoudt van de waaier, terwijl de vloeistof door het pomphuis wordt gezogen. Door dit principe vindt schade aan het binnenwerk minder plaats, neemt het risico op verstopping drastisch af en kunnen vaste delen goed verpompt worden. De keerzijde van deze voordelen is dat de vortex waaiers minder efficiënt zijn dan de kanaalwaaiers. Hierom is het verstandig alleen voor een vortex waaier te kiezen wanneer de andere waaiers geen optie zijn.

Cutterwaaier

De cutterwaaier is, net als de vortex waaier, ontworpen om vaste delen met veel vezels te verpompen. Het verschil met de vortex waaier is dat de cutterwaaier geen vaste delen verpompt. De schaar achtige, scherpe schoepen zijn ontworpen om de vaste delen te versnijden/vermalen voordat deze de pomp binnengaan. Ondanks dat de efficiëntie van de cutterwaaier laag is, is het de ideale keuze waaier voor het verpompen van rioolwater en ander afval waarvan een kanaalwaaier van zou verstoppen.

Een pomp met een cutterwaaier, een snijmechanisme, heeft een bepaalde hoeveelheid tegendruk nodig om optimaal te werken. Wanneer deze tegendruk niet wordt geleverd door het achterliggende leidingsysteem dan kan beter gekozen worden voor een pomp met grote doorlaat.